“Handhaaf huidige grondwet”, sê Graan SA
Die grondgrypkwessie het vir ‘n gelaaide atmosfeer by Graan SA se jaarlikse kongres gesorg. Die kongres is vanjaar weer op NAMPO-park gehou. Daar was reeds met die aanvang van die verrigtinge onenigheid toe ’n mosie ingestel moes word om die regering se plan, om grond sonder vergoeding te onteien, teen te staan. Verskeie boere en afgevaardigdes het opgestaan om hulle saak te stel. Sommige was ernstig en beredenerend en ander meer emosioneel. Dit het die bestuur genoodsaak om bykomende tyd die aand na die kongres in te ruim vir verdere debat.
Die organisasie se lede het die volgende dag heel suksesvol ‘n mosie oor grondhervorming goedgekeur nadat lang gesprekke met beide kommersiële- en ontwikkelende graanboere gevoer is. Afgevaardigdes het weereens bewys hoe belangrik eenheid in landbou is, asook die noodsaaklikheid van gesprekvoering as boustene vir die toekoms van die sektor.
Graan SA sê hulle erken steeds die behoefte aan, en ondersteun grondhervorming en verandering in Suid-Afrika. Hulle erken ook die noodsaaklikheid van ‘n welvarende graansektor om voedselsekuriteit tot voordeel van alle Suid-Afrikaners te onderhou en te verbeter.
Graan SA se mosie oor grondhervorming is vervolgens beklemtoon:
- Graan SA erken en ondersteun die noodsaaklikheid van grondhervorming en transformasie in SA.
- Graan SA erken ook die noodsaaklikheid van ‘n voorspoedige en volhoubare graansektor om voedselsekerheid vir almal in SA te verseker.
- Graan SA sal voortgaan om die oordraging van titelaktes aan begunstigdes te lewer.
- Dat Graan SA daadwerklik en dringend ’n indringende gesprek met die regerende party sal voer om konsensus oor alle aspekte van die saak te kry.
- Tot tyd en wyl die konsensus bereik word, word die huidige Grondwet gehandhaaf.
Graan SA sê hulle sal voortgaan om te pleit vir die oorhandiging van titelaktes aan begunstigdes van grondhervormingsplase, aangesien die waarde van grond in die titel tot daardie grond lê. Sonder bekomde titels is daar geen manier om die waarde van die grond te ontsluit nie.
Onteiening sonder vergoeding maak nie net die ontsluiting van die waarde van grond onmoontlik vir nuwe boere nie, dit ondermyn ook die grondslag waarop ons huidige graanproduksie gefinansier word. Privaateiendomsreg word wêreldwyd erken en is vasgelê in ons Grondwet vir baie goeie rede. Die versuim om dit te handhaaf sal lei tot ‘n katastrofiese ineenstorting van ons ekonomie.
Baie min inligting is beskikbaar oor die regering se mosie, wat onsekerheid skep. Daarom sal Graan SA voortdurend betrokke raak en met die regering onderhandel. Graan SA sal steeds vennote van beide die regering en die private sektor nader om grondhervorming op so manier te verbeter en bespoedig dat dit nie net grondhervorming bewerkstellig nie, maar ook langtermyn volhoubaarheid en voedselsekuriteit vir ons land verseker.