Grasse van Suid-Afrika deel 9: Pluime
Vaalsteekgras (Aristida canscens)
Hierdie tipe gras kom voor in droë grasvelde en bosveldgebiede. Dit is lief vir versteurde grond, soos waar erosie prominent is. Dit groei gereeld in harde en klipperige grond. Omdat hierdie gras hard en onsmaaklik is, is dit swak weiding.
Hoe ken ek dit uit?
- Droë blare is gekrul
- Blare het verdikte rande
- Blare word aan die onderkant van die pol gedra
Blinkaar-boesmangras (Stipagrostis uniplumis)
Dié gras groei in sand- en klipperige grond. Dit groei ook dikwels langs paaie. Blinkaar-boesmangras is nie ՚n weidingsgras nie, maar in baie droë gebiede word dit tog so benut.
Hoe ken ek dit uit?
- Die gras het baie harde halms
- Bloeiwyses het veeragtige kafnaalde
- Lang, wit hare aan die punt van die blaarskede
Vink-agrostis (Agrostis lachnantha)
Vink-agrostis groei in klam plekke, soos langs riviere en vleie. Dit kom prominent voor in grasveld, fynbos, karoo en bosveld, en gebiede met ՚n koel klimaat. Alhoewel hierdie gras smaaklik is, groei dit nie in die weiveld nie en is daarom nie ՚n weidingsgras nie. Dit is wel waardevol om klam grond te stabiliseer.
Hoe ken ek dit uit?
- Onderste knope is knievormig
- Halms het donker, gebande knope
- Onderste deel van plant het persrooi skakerings
Steekblaar-rooipluim (Melinis nervglumis)
Hierdie gras groei in matige tot hoëreënvalgebiede, in onversteurde en klipperige grond. Dit groei ook graag teen klipperige hellings. Hierdie gemiddelde tot swak weidingsgras het gerolde, draadvormige blare. Steekblaar-rooipluim lyk pragtig in tuine, met helder pienk bloeiwyses.
Hoe ken ek dit uit?
- Pluim is sag en harig met pers en wit blompakkies
- Onderste blaarskedes oorvleuel
- Blom regdeur die jaar
Hamelgras (Eragrostis nindensis)
Hamelgras groei maklik in versteurde grond wat klipperig is. Hierdie gras kan na reën baie vinnig rehidreer in droë en vlak grond. Die blaarproduksie van die gras is swak, alhoewel dit ՚n smaaklike gras is.
Hoe ken ek dit uit?
- Halms is regop en onvertak
- Ouer bloeiwyses is pienk
- Blompakkies is geelgroen
Smalhartjiesgras (Eragrostis racemosa)
Dié gras groei in gebiede met hoë reënval, in die bosveld en fynbos. Dit is ՚n maklike gras wat in ՚n groot verskeidenheid van habitatte voorkom. Alhoewel smalhartjiesgras lae blaarproduksie het, word dit steeds goed bewei.
Hoe ken ek dit uit?
- Blompakkies is olyfgroen
- Blompakkies is skurf
- Blare is basaal gekonsentreer
Hartjiesgras (Eragrostis capensis)
In vleigebiede en ander plekke waar dit byna heel jaar klam is, dit is waar jy hartjiesgras sal aantref. Dit groei ook dikwels langs die pad waar reënwater versamel. Hierdie is een van die eerste grasse wat jy in die lente sal sien uitloop.
Hoe ken ek dit uit?
- Blompakkies is groot en hartvormig
- Min blompakkies per bloeiwyse
- Moeilik om uit die grond te trek
Weeluisgras (Eragrostis superba)
Weeluisgras groei in versteurde grond met kaal kolle. Dit groei ook op termiet-hope. Hierdie smaaklike gras groei vinnig en word goed bewei. Hoe later in die seisoen dit word, hoe harder raak die gras en word nie meer bewei nie.
Hoe ken ek dit uit?
- Blompakkies is strooikleurig
- Bloeiwyse is ՚n saamgetrekte of oop pluim
- Blompakkies is groot en oval
Besemgras (Eragrostis pallens)
Die gras groei hoofsaaklik in sanderige gebiede, en is meer algemeen in klam grond. Besemgras is ՚n harde gras wat nie gereeld bewei word nie, alhoewel die bloeiwyses soms bewei word.
Hoe ken ek dit uit?
- Halms is blink en regop
- Blaarskyf is hard en haarloos
- Ouer blaarskedes is geel
Skurwesteekgras (Aristida rhiniochloa)
Skurwesteekgras groei goed in versteurde grond en enige grondsoort, maar kom meestal voor in klipperige en sanderige grond. Die blare is skurf en min. Hierdie gras groei daar waar min ander grasse kan oorleef. Dit speel ՚n belangrike rol in grondstabilisering.
Hoe ken ek dit uit?
- Bloeiwyses is skurf
- Blaarskede het lang, wit hare
- Halms en knope het pers skakerings.
Langnaaldsteekgras (Aristida stipitata)
Hierdie gras sal jy aantref in diep sand- en leemgrond. Dit groei dikwels in versteurde grond en op rotskoppies. Die hele plant is hard en het min blare. Langnaaldsteekgras is ՚n aanduiding van ՚n oorbeweide veld.
Hoe ken ek dit uit?
- Blompakkies het elk drie lang, dun kafnaalde
- ՚n Yl, meerjarige gras
- Die gedeelte tussen die kafnaalde en punt van die blompakkie is gedraai
Gouebaardgras (Chrysopogon serrulatus)
Dié gras groei in droë gebiede in die bosveld en bergagtige terreine. Dit groei goed in klipperige en kleigrond. Hierdie gras is smaaklik en sag met goeie blaarproduksie.
Hoe ken ek dit uit?
- Blougroen blare
- Bloeiwyse is ՚n pluim waarvan die slap vertakkings in kranse gerangskik is
- Die middelste blompakkie het ՚n lang, gedraaide, gebuigde kafnaald
Grootbewertjiegras (Briza maxima)
Hierdie gras kom voor in versteurde grond. Dit groei goed in die skadu en in goed gedreineerde grond. Grootbewertjiegras is aantreklik en word gereeld in blommeranskikkings gebruik.
Hoe ken ek dit uit?
- Aantreklike hangende pluime
- Blare is heldergroen en skurf aan die rande
- Blompakkies is groot en min
Langnaaldbromus (Bromus diandrus)
Langnaaldbromus groei goed in versteurde grond, veral daar waar water versamel. Hierdie gras is ՚n onkruid in die graanproduserende gebiede. Dit word baie moeilik chemies beheer. Dit kan beheer word deur lande baie diep te ploeg tydens voorbereiding vir planttyd.
Hoe ken ek dit uit?
- Blompakkies is groen en pers
- Blaarskedes van die saailinge is gestreep
- Blompakkies het lang, reguit kafnaalde
Kalahari-suurgras (Schmidtia kalihariensis)
Hierdie gras kom in woestyngebiede en in sandgrond voor. Kalahari-suurgras is ՚n baie belangrike pioniergras. Dit groei baie vinnig en kan oop sand in ՚n kort tyd beskerm. Dit word ook goed bewei, hetsy groen of droog. In goeie reënjare word daar hooi van die gras gemaak.
Hoe ken ek dit uit?
- Die hele plant het fyn haartjies
- Het ՚n suur reuk
- Is klewerig en kan die vel irriteer as daar te veel aan geraak word
ProAgri sê dankie aan Frits van Oudtshoorn wat sy boek, Grasse van Suider-Afrika, beskikbaar gestel het as ՚n handleiding vir die reeks. Frits is ՚n weidingskonsultant en kan gekontak word by (+27)78-228-0008 of frits@alut.co.za.
Indien jy belangstel om meer oor die grasse van Suider-Afrika te leer, kan jy Frits se boek koop by Soutpansbergweg 121, Riviera, Pretoria, of aanlyn via marketing@briza.co.za.