In die vorige twee gedeeltes van hierdie reeks het ons gekyk na grasse met vals pluime. Daar is egter verskeie ander bloeiwyses wat ook in grasse voorkom. In deel vyf van die reeks fokus ons op onvertakte bloeiwyses.

Haasgras (Oropetium capense)

As jy grond het met swak dreinering, rotse, kaal kolle of ՚n kleilaag, sal jy waarskynlik haasgras daar aantref. Hierdie gras groei in vlak grond en gebiede waar ander grasse sukkel om te groei. Dus is dit ՚n belangrike gras vir grondvorming. Dit maak wel nie ՚n goeie weidingsgras nie. Ondanks die naam, is skape die diere wat hierdie gras geniet. Kyk uit daarvoor tussen Mei en Desember in die suidelike en tropiese dele van Oos-Afrika.

Hoe ken ek dit uit?

• ՚n Digte dwerggras
• Groen tot pers
• Daar is blompakkies aan die kante van die bloei-as

Strandkweek (Stenotaphrum secundatum)

Hierdie gras is baie lief vir water en, soos die naam aandui, groei dit naby die kus of ander waterbronne. Alhoewel dit in alle grondsoorte kan groei, verkies dit sand. Strandkweek is besig om al hoe gewilder te word as ՚n gras perkgras.

Dit is ՚n goeie gras vir die sandgrond omdat dit help om die grond te stabiliseer. Hierdie gras kom op die oomblik in byna al die tropiese gebiede van die wêreld voor.

Hoe ken ek dit uit?

• Groei in ligte skadu
• Meerjarige kruipgras
• Growwe gras
• Bloeiwyses is plat en vlesig
• Blaarskyf het ՚n stomp punt

Assegaaigras (Heteropogon contortus)

Kyk uit vir hierdie gras in gebiede waar daar leem- of kleigrond is. Dit is ook lief vir gebiede waar daar versteurings was. Hierdie is ook een van die algemeenste grasse in ons gebied. Alhoewel assegaaigras ՚n lae blaarproduksie het, is dit tog ՚n goeie weigras. Dit groei gereeld in gebiede waar veldbrande maklik plaasvind. Jy sal dit aantref tussen Oktober en Maart.

Hoe ken ek dit uit?

• Fluweelagtige kafnaalde
• Wanneer dit droog is krul die kafnaalde
• Blare is gewoonlik gevou

Bokbaardgras (Trachypogon spicatus)

Hierdie gras groei ՚of in oop en onversteurde grasvelde, ՚of in die bosveld waar dit baie reën. Daarom sal jy dit ook gereeld naby vleilande aantref. Bokbaardgras het nie ՚n lekker smaak nie en kan net bewei word terwyl dit nog baie jonk is. Dit is egter ՚n goeie dekgras en help om erosie te voorkom. Dit blom veral tussen Desember en Mei.

Hoe ken ek dit uit?

• Digte polgras
• Hare rondom die knope is kort en wit
• Ouer plante is rooipers
• Geel of oranje meeldrade

Varkstertgras (Urelytrum agropyroides)

Varkstertgras groei in oop velde of in die bosveld. Dit groei goed in gebiede waar dit klipperig en sanderig is. Hierdie gras het ook ՚n slegte smaak en word dus nie bewei nie. Die wortels van die gras kan medisinaal benut word, deur die wortels te brand en die as te gebruik om septiese wonde mee te behandel.

Hoe ken ek dit uit?

• Meerjarige polgras
• Kafnaalde krul
• Blaarskede is met ՚n wit waslaag bedek
• Onderste dele van die halms het ՚n bitter smaak

Eenvingergras (Digitaria monodactyla)

Oop velde, bosveld, hoë reënval en vleie: dít is waar jy hierdie gras sal aantref. Alhoewel eenvingergras smaaklik is, het dit lae blaarproduksie. Dit word dus bewei, maar nie optimaal nie. Eenvingergras speel ՚n belangrike rol in grondstabilisering in gebiede waar dit baie reën.

Hoe ken ek dit uit?

• Kort, digte polgras
• Blaarskyf is gewoonlik gerol
• Bloeiwyse s is ՚n dun, eensydige tros

Elsgras (Microchloa caffra)

Hierdie gras groei in vlak grond met baie rotse. Dit groei selfs op rotse met byna geen grond of water nie. Hierdie gras is nie goed vir weiding nie, want alhoewel dit smaaklik is het dit nie goeie blaarproduksie nie. Dit speel wel ՚n belangrike rol daarin om grond te stabiliseer.

Hoe ken ek dit uit?

• Kort, digte polgras
• Bloeiwyses is dun en gebuig
• Blompakkies is aan een kant van die aar versamel
• Blare is dig
• Blaarskyf is kort en gekrul

Kleinrolblaar (Rendlia altera)

Hierdie gras groei in suur grasvelde, teen hellings en in sandgrond wat water goed dreineer. Dit is ՚n harde gras en het ook nie goeie blaarproduksie nie, daarom dien dit nie as ՚n goeie weigras nie. Dit word slegs na veldbrande bewei.

Hoe ken ek dit uit?

• Kort, meerjarige polgras
• Blare is smal en gevou
• Blare het ‘n stomp punt
• Blom vroeg in die seisoen

ProAgri sê dankie vir Frits van Oudtshoorn wat sy boek, Grasse van Suider-Afrika, beskikbaar gestel het as ՚n handleiding vir die reeks. Frits is ՚n weidingskonsultant en kan gekontak word by 078-228-0008 of frits@alut.co.za.

Indien jy belangstel om meer oor die grasse van Suider-Afrika te leer, kan jy Frits se boek koop by Soutpansbergweg 121, Riviera, Pretoria of aanlyn via marketing@briza.co.za.