Sabio kry eerste koninginby
Die Suid-Afrikaanse Byebedryforganisasie (Sabio) het pas vir die eerste keer sedert die ontstaan daarvan in 1921 ‘n vrou as voorsitter aangewys.
Tumi Mobu neem die voorsitterskap oor by Louis van Zyl, die voormalige voorsitter. Inge Austin van Mpumalanga is die nuwe vise-voorsitter, terwyl Riëtte van Zyl van die Wes-Kaap die nuwe finansiële direkteur is.
Sabio is die nasionale byebedryforganisasie by wie tien bye-organisasies in die verskillende streke geaffilieer is. Die bedryfsorganisasie se doelwit is die bevordering en ontwikkeling van ‘n gesonde byebedryf.
Volgens Louis bring Tumi 25 jaar se akademiese agtergrond en ondervinding in verskeie bedrywe na die korf.
Tumi het in 1995 by Unisa as ‘n voedselwetenskaplike kwalifiseer. Sy het Voedselwetenskap en Voedingkunde doseer en opleiding in voedselveiligheid gegee en later ook in die drukkersbedryf betrokke geraak.
Sy het ‘n meestersgraad in Besigheidsleiderskap behaal met die fokus op korporatiewe en strategiese bestuur en toepassing, asook voedselsekerheisbestuur.
As operasionele direkteur van Beecee Honey het sy alles van inventarisse tot voorsieningskettings en menslike hulpbronne hanteer ten einde om optimale produksie en kliëntetevredenheid te verseker.
As ondervoorsitter van Sabio het sy met nasionale en internasionale rolspelers in die bedryf geskakel, onder meer om die standaard van Suid-Afrikaanse heuning te verbeter en die produksie te verhoog met die oog om moontlike uitvoere.
Haar toekomsvisie as voorsitter van Sabio is om byeboere landwyd te ondersteun en te verteenwoordig. Haar leierskap sal instrumenteel wees in onderhandelings oor die bedryf se groei, innovasie en om die volhoubaarheid van praktyke.
Sy wil ook kommersiële byeboere se uitdagings aanspreek, wat diefstal en vandalisme, lae pryse vir bestuiwingsdienste, en om markte te vestig vir plaaslike heuning wat deur goedkoop ingevoerde heuning bedreig word.
Sy wil ook byevoeding uitbrei en beskerm ter wille van voedselsekerheid en die besondere medisinale waarde van Suid-Afrikaanse heuning en propolis beklemtoon en bemark.
Dit is vir haar ‘n eer om as voorsitter aangewys te word.
“Byeboerdery is nie net ‘n beroep nie, maar ‘n noodsaaklike deel van die ekosisteem en ek sien uit daarna om saam met die Sabio-span en die gemeenskap van byeboere te werk om die welstand en vooruitgang van die bedryf te bevorder,” sê sy.
Sy beplan ook om gevorderde databestuur- en analise te gebruik om produktiwiteit te verhoog. “Namate die wêreld ontwikkel, is dit my droom om die digitale transformasie van ons bedryf te sien. Ons kan nie bekostig om agter te raak nie, ons moet eerder innoverende jong breine by byeboerdery betrek. Die passie van ons navorsers van die Universiteite van Kaapstad en Pretoria in samewerking met Sabio is waarlik inspirerend. Die toekoms is blink en daar lê opwindende tye voor.”
Volgens Louis kom Tumi se aanstelling as voorsitter gedurende ‘n belangrike bloeitydperk vir Sabio. “Onder haar leierskap wil Sabio ‘n groter sê hê, meer ondersteuning en hulpbronne aan byeboere verskaf en die publiek se bewustheid van die belangrikheid van bye en byeboerdery uitbrei.
“Ons is opgewonde om Tumi as nuwe voorsitter te verwelkom. Haar visie, kundigheid en toewyding maak haar ‘n perfekte leier om Sabio die toekoms in te lei. Ons glo dat Sabio onder haar leierskap sal aanhou floreer.”
Inge Austin is ‘n byeboer met sowat 800 korwe. Sy is die voorsitter van die Mpumalanga-tak van die Northerns Beekeeper Association en lid van die Sabio-raad. Inge verskaf ook bestuiwingsdienste en help om plante vir byevoeding in landelike gebiede te vestig. Sy lewer ook ‘n professionele byeverwyderingsdiens in die provinsie, lei byeboere en bye-entoesiaste op, en speel ‘n mentorskaprol in ontwikkelingsprojekte.
Riëtte Van Zyl, ‘n voormalige voorsitter van die Wes-Kaap Byevereniging (WKBV) en tans sekretaris en tesourier, is aangewys as Sabio se finansiële direkteur.
Sy werk onvermoeid saam met die Byevoeding-taakspan, wat saam met landbourolspelers in die Wes-Kaap verskeie programme van stapel gestuur het om meer en beter byevoeding te verseker.